5 mentale voordelen van lopen

05-09-2021

Mentale gezondheid is sinds de dag van vandaag nog nooit zo belangrijk geweest en wordt (gelukkig maar) meer en meer onder de aandacht gebracht. Organisaties zoals 'Overkop' of podcasts zoals 'Onbespreekbaar', maar nog tal van anderen maken maatschappelijke thema's rond mentaal welzijn bespreekbaar en da's iets dat ik alleen maar sterk kan aanmoedigen. Een gezonde geest in een gezond lichaam, is dat niet iets waar iedereen steeds naar probeert te streven? Fit, energiek met aandacht voor jezelf zowel mentaal als fysiek!

Los daarvan heb ik vanuit mijn persoonlijke ervaring hardlopen kunnen en mogen ervaren als een manier die balans bracht. Wat begon op 18-jarige leeftijd als een middel om gewicht onder controle te houden is hardlopen intussen geëvolueerd naar een middel mijzelf te ontdekken in het eigenste moment. Een uitlaatklep, me-time, aandacht puur op en voor mijzelf. Een manier om mijn hoofd en z'n gedachtenmolen uit te schakelen, een moment van genot, een moment om stil te staan. Maar daarnaast ook een moment om door te gaan.

En net daarom, écht daarom wil ik het met jullie hebben over de 5 mentale voordelen van (hard)lopen, want 't is meer dan alleen een manier om vet te verbranden, calorieën te reduceren of om je lichaam in 'shape' te brengen. Hardlopen doet zoveel met je hoofd en eens je die voordelen kan ervaren, dan zit je op het punt dat het iets kan worden dat jou in heel andere dimensie brengt, in een mindset waarop je lopen op een gans andere manier kan ervaren. En die mindset, wens ik - echt oprecht - iedereen toe. Wat voor velen lijkt als zomaar die ene voet voor de andere zetten, is voor een totaal andere groep nét dat tikkeltje meer.

Laat ik hierbij meteen ook even duidelijk zijn. Je hoeft geen marathons te lopen om de mentale voordelen van lopen te mogen en kunnen ervaren. Steevast een aantal korte momenten per week kunnen er al voor zorgen dat jij de mogelijkheid krijgt te beseffen wat lopen met jouw innerlijke zelf en je mentale gezondheid doet. Wacht niet langer en daag jezelf uit om met lopen jouw gezonde geest centraal te stellen. Hier gaan we!

1. Je leert tijd maken voor jezelf

Laten we eerlijk zijn. Corona heeft ons even doen stilstaan en dan zagen we ook dat er massaal werd gesport. Nu alles weer is toegelaten, je agenda weer vol komt te staan, is lopen (of sporten in het algemeen) zowat het eerste om zomaar te laten vallen. Terwijl dat er nu net voor zorgt dat je even stil staat, even aandacht besteedt aan jezelf en de kans biedt voor jezelf om die innerlijke rust te ervaren. Hoeveel mensen ik hoorde zeggen dat ze eigenlijk stiekem wel in Corona-tijd blij waren met die 'extra' tijd, de weinige verplichtingen en de tijd om dingen te doen waar ze anders geen tijd voor konden vrijmaken. Als mensen het excuus gebruiken tegen mij "ik heb geen tijd om te hardlopen", dan antwoord ik steevast met het antwoord, "dan is dat omdat je daar je prioriteit niet van maakt". En zo is het ook. Waar maak jij je prioriteit van? Wat vind jij belangrijk?

Hardlopen, op gelijk wel moment van de dag, biedt de kans om jouw drukke agenda te ontvluchten. Je maakt op dat moment de keuze om even voor jezelf te kiezen, jezelf eventjes voorop te stellen. Zo kan ik bijvoorbeeld buitengewoon genieten van een ochtendloopje omdat ik écht mijn ochtend start mét tijd voor mijzelf en focus op mijzelf. En is dat niet datgene wat we eigenlijk veel te weinig doen? Een dag beleven we vaak mét en voor anderen. Een dagelijkse rush om je dagtaken af te krijgen, verplichtingen op het werk en eens je thuis komt nog to do's daar. Het stopt nooit. Is dat niet soms allemaal wat te veel? Voor mij vaak wel. En dan kan en durf ik op dat eigenste moment gewoon zeggen "foert". Dan trek ik die loopschoenen aan en ben ik weg. Weg van alles dat ik eigenlijk nog moet doen of weg van mensen rondom mij met bepaalde verwachtingen. Weg, maar toch ook aanwezig, aanwezig voor mezelf, aanwezig voor míjn mentale gezondheid. Met tijd voor mezelf om even alles op een rijtje te zetten. Terwijl ik dit schrijf denk ik soms, "hmm klink ik niet wat egoïstisch?" Maar tegelijk denk ik ook dat andere mensen meer aan je hebben als je voor dat korte moment even tot jezelf kon komen, dan dat je continu in teken van anderen staat en eigenlijk diep in je binnenste een leegte ervaart. Een leegte omdat je die ruimte niet vindt in je leven om jezelf voor even voorop te stellen.

2. Je leert doelen stellen

Je leert ze te stellen, te behalen, te falen voor efkes te balen, maar dan weer de moed vinden om door te gaan. Je leert niet op te geven. Je kweekt doorzettingsvermogen. En zijn dat geen zaken die perfect te reflecteren zijn op ieders leven? Mislukkingen die leiden tot dieptemomenten en overwinningen die jou meevoeren tot je hoogtepunten. Hardlopen met een doel doorloopt datzelfde proces, dat proces van vallen en opstaan. Je leert dat niet alles altijd zo makkelijk te bereiken is, dat je hard moet trainen om ergens te geraken, maar dat de trots des te groter is eens je je doel hebt behaald. Je leert dat niet alles altijd vanzelf komt. Dat wilskracht en doorzettingsvermogen nodig zijn. Je leert zoveel eigenschappen die zo, maar oh zo belangrijk zijn. Eigenschappen die van pas kunnen komen in zoveel aspecten doorheen je ganse leven. Eigenschappen die moed vergen om te kweken, maar die jou als mens alleen maar kunnen en zullen versterken.

3. Het maakt je gelukkig

Lopen, 't is uiteindelijk zo laagdrempelig voor iedereen en kan tegelijk ook zoveel genot teweeg brengen. Je hoeft niet altijd uit een vliegtuig te springen of een wereldreis te maken om een gelukzalig gevoel te beleven. Ik vergelijk het nu vanuit extremen, maar wil hierbij gewoon aantonen dat lopen zoiets eenvoudig is, maar net wel zoveel kan betekenen. Van sporten word je gelukkig, dat fenomeen heeft menig mens al kunnen opmerken. Misschien heb je zelf wel al eens die runner's high mogen ervaren of misschien net ook niet.

Al bij al, lopen kan een gelukzalig gevoel teweeg brengen. Een gevoel alsof je de wereld aankan. Dat komt door de endorfines die op dat moment door je lichaam razen. Je lichaam maakt endorfine (gelukshormoon) aan tijdens het lopen. Dit als vervolgreactie op het feit dat jouw lichaam dat eigenlijk wel als heel fijn ervaart om te doen. Op lange termijn wil je die activiteit alleen maar herhalen. En hoe leuk is dat, dat je op zo'n eenvoudige manier, je lichaam in zo'n extase van geluk kan brengen? Eenvoudiger en goedkoper dan uit dat vliegtuig springen, niet? ;)

4. Je leert genieten van kleine momenten

Aansluitend op het voorgaande, kom ik meteen al aan mijn volgend punt. Hardlopen in de natuur kan jou leren genieten van kleine, eenvoudige zaken. Konijntjes die je over een veld ziet ronddartelen, koeien die loeien, de overgang van herfst naar lente, zonsopgang of -ondergang. De natuur heeft zoveel moois te bieden en met lopen krijg je meermaals de kans om zoveel moois te zien.

In mijn beginjaren als loper had ik daar absoluut geen oog voor. Ik was bezig in mezelf, met muziek, een podcast, was de kilometers aan het aftellen of mijzelf aan het beklagen waarom ik dat weer deed mijzelf zo doen afzien. Nu ga ik meer en meer op pad zonder gsm, zonder muziek. Zo kan ik écht focussen op de omgeving rond mij. En ik moet zeggen, nog geen moment spijt van gehad. Ik merk veel meer op, ben oplettender en kan écht genieten van de kleine dingen die ik op mijn pad tegen kom.

5. Het zorgt voor een betere nachtrust

Op regelmatig tijdstip lopen zou jouw nachtrust ook verbeteren. Van regelmatig sporten ga je nu eenmaal beter slapen. Tijdens het lopen kan je je hoofd eens volledig leegmaken en alle spanningen die je overdag hebt opgebouwd loslaten. Sporten reduceert stress, waardoor je dus ook met minder stress in je bed kruipt. Je valt sneller in slaap waardoor de hoeveelheid diepe slaap ook toeneemt.

Hardlopen vlak voordat je in bed kruipt is dan weer geen goed idee. De hoge lichaamstemperatuur die nog aanwezig is, kan ervoor zorgen dat je moeilijk inslaapt. Je kan dus perfect 's avonds nog gaan lopen, zolang het maar niet te intensief is tot een uur voordat je gaat slapen.